1. Thực trạng xâm phạm bản quyền trên mạng xã hội

Facebook, TikTok và YouTube đang là ba nền tảng phát triển mạnh mẽ nhất tại Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là “điểm nóng” của các hành vi:

• Sao chép video, hình ảnh, bài viết mà không xin phép

• Reup video TikTok/YouTube để câu view, kiếm tiền

• Sử dụng trái phép nhạc, hình ảnh thiết kế

• Livestream dùng nội dung của người khác

• Tạo tài khoản giả mạo để đăng nội dung bị xâm phạm

Những hành vi này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín thương hiệu, giảm doanh thu, thậm chí gây khó khăn khi chứng minh quyền tác giả về sau.

2. Điều kiện để xử lý vi phạm bản quyền trên mạng xã hội

Để yêu cầu Facebook, TikTok, YouTube gỡ bỏ nội dung hoặc khóa kênh vi phạm, người bị xâm phạm cần:

✔ Chứng minh mình là chủ sở hữu bản quyền (video, bài viết, logo, nhạc, thiết kế…).
✔ Có tài liệu chứng minh: file gốc, ngày tạo, hợp đồng thiết kế, email giao file, chứng từ thanh toán…
✔ Nếu đã đăng ký bản quyền tại Cục Bản quyền tác giả thì càng dễ xử lý.

3. Quy trình xử lý bản quyền bị xâm phạm

Bước 1: Thu thập chứng cứ vi phạm

Cần lưu lại đầy đủ bằng chứng:

• Link nội dung vi phạm

• Ảnh chụp màn hình

• Video quay lại hành vi repost, sử dụng trái phép

• Ngày – giờ đăng tải

• Số lượt xem, chia sẻ, tương tác

Đây là căn cứ quan trọng khi yêu cầu nền tảng gỡ nội dung hoặc khiếu nại xử phạt.

Bước 2: Gửi thư cảnh báo (Legal Notice)

Luật DFC khuyến nghị gửi thư cảnh báo ứng xử trước khi yêu cầu nền tảng xử lý, nhằm:

• Tạo sức ép pháp lý

• Yêu cầu chấm dứt sử dụng trái phép

• Tạo cơ hội thương lượng trước khi khởi kiện

Nhiều trường hợp vi phạm thường tự nguyện gỡ bài ngay khi nhận được thư cảnh báo.

Bước 3: Báo cáo vi phạm trực tiếp lên nền tảng

Mỗi nền tảng có cơ chế báo cáo bản quyền riêng:

Facebook

• Truy cập: Facebook Copyright Report Form

• Cung cấp: link vi phạm, mô tả tác phẩm gốc, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu

• Thời gian xử lý: 24–48h

Facebook có thể:
✔ Gỡ bài
✔ Khóa fanpage
✔ Khóa tài khoản tái phạm nhiều lần

TikTok

• Truy cập: TikTok Copyright Infringement Form

• Gửi kèm file gốc hoặc đường link sản phẩm gốc

• TikTok xử lý khá nhanh nếu chứng cứ rõ ràng

Có thể dẫn đến:
✔ Xóa video
✔ Cấm đăng lại nội dung
✔ Khóa kênh vi phạm

 YouTube

YouTube có cơ chế DMCA rất mạnh:

• Báo cáo theo DMCA

• Yêu cầu gỡ video hoặc khóa kiếm tiền

• Kênh vi phạm bị đánh copyright strike

3 strikes = xóa kênh vĩnh viễn.

Bước 4: Khiếu nại hành chính hoặc khởi kiện

Nếu nền tảng xử lý không triệt để hoặc người vi phạm tiếp tục tái phạm, doanh nghiệp có quyền:

✔ Gửi đơn đến Thanh tra Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch
✔ Khiếu nại Cục Bản quyền tác giả
✔ Yêu cầu xử lý theo Nghị định 131/2013/NĐ-CP
✔ Khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu bồi thường thiệt hại

Mức bồi thường có thể lên đến 500 triệu đồng tùy thiệt hại.

Bước 5: Bảo vệ bản quyền dài hạn

Để tránh bị sao chép liên tục, doanh nghiệp cần:

• Đăng ký bản quyền tác phẩm sớm

• Tạo dấu mốc nhận diện: watermark, lưu file gốc, chứng từ thanh toán

• Giám sát bằng công cụ AI, công cụ quản lý bản quyền

• Chủ động báo cáo ngay khi phát hiện vi phạm

4. Kết luận

Xâm phạm bản quyền trên Facebook – TikTok – YouTube ngày càng phổ biến, nhưng nếu doanh nghiệp nắm rõ quy trình xử lý, hành vi vi phạm có thể được dừng ngay trong 24–72 giờ.

Nếu bạn cần hỗ trợ soạn thư cảnh báo, thu thập chứng cứ, hoặc xử lý xâm phạm trên nền tảng số, Luật DFC có thể hỗ trợ trọn gói – nhanh – bảo mật – đúng pháp luật.