Khác biệt giữa kiểu dáng công nghiệp và thiết kế mỹ thuật ứng dụng

Luật Sư: Lê Minh Công

06:25 - 11/12/2025

1. Giới thiệu chung

Trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp (KDCN) và thiết kế mỹ thuật ứng dụng (TKMTA) là hai đối tượng dễ bị nhầm lẫn. Cả hai đều liên quan đến yếu tố thẩm mỹ, sáng tạo, và đều có thể đăng ký bảo hộ.
Tuy nhiên, pháp luật quy định hai cơ chế bảo hộ hoàn toàn khác nhau, dẫn đến sự khác biệt trong quyền, phạm vi bảo hộ và cách khai thác thương mại.

2. Kiểu dáng công nghiệp là gì?

Theo Luật Sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm, được thể hiện qua:

  • Đường nét

  • Hình khối

  • Màu sắc

  • Cấu trúc

✔ Kiểu dáng phải áp dụng cho sản phẩm được sản xuất hàng loạt.
✔ Mục đích: tạo ấn tượng thị giác và phân biệt sản phẩm trên thị trường.

Ví dụ:

  • Vỏ chai nước

  • Thiết kế vỏ điện thoại

  • Hình dáng máy pha cà phê

  • Kiểu dáng ghế văn phòng

3. Thiết kế mỹ thuật ứng dụng là gì?

Theo Điều 13 Nghị định 22/2018/NĐ-CP, TKMTA là tác phẩm thẩm mỹ có tính ứng dụng cao, được sử dụng trong:

  • Bao bì, nhãn mác

  • Logo, biểu trưng

  • Họa tiết trang trí

  • Nội thất – thời trang – sản phẩm thủ công mỹ nghệ

✔ Là tác phẩm nghệ thuật ứng dụng, được bảo hộ như quyền tác giả.
✔ Không yêu cầu sản xuất hàng loạt.

Ví dụ:

  • Bộ nhận diện thương hiệu

  • Họa tiết in trên áo

  • Mẫu trang trí gốm

  • Thiết kế poster, catalogue

4. Bảng so sánh khác biệt giữa kiểu dáng công nghiệp và thiết kế mỹ thuật ứng dụng

Tiêu chíKiểu dáng công nghiệpThiết kế mỹ thuật ứng dụng
Cơ chế bảo hộSở hữu công nghiệpQuyền tác giả
Cơ quan cấpCục SHTT – Bộ KH&CNCục Bản quyền – Bộ VHTT&DL
Yêu cầu mớiBắt buộc phải mới, sáng tạo, khả năng áp dụng công nghiệpKhông yêu cầu “tính mới tuyệt đối”
Phạm vi bảo hộHình dáng sản phẩm sản xuất hàng loạtTác phẩm thẩm mỹ mang tính ứng dụng
Thời hạn bảo hộ15 nămSuốt đời tác giả + 50 năm sau khi tác giả mất
Hồ sơ đăng kýPhức tạp, phải mô tả, yêu cầu hình chiếuĐơn giản, chỉ cần bản mẫu tác phẩm
Lệ phíCao hơnThấp hơn
Mục đích sử dụngTạo lợi thế cạnh tranh sản phẩmTạo tính thẩm mỹ – nhận diện thương hiệu

5. Khi nào nên đăng ký kiểu dáng công nghiệp?

Bạn nên chọn KDCN nếu sản phẩm của bạn:

  • Được sản xuất hàng loạt

  • Có thiết kế độc đáo

  • Dễ bị sao chép và cạnh tranh trực tiếp

  • Cần phân biệt trên thị trường

✔ Phù hợp với doanh nghiệp sản xuất: đồ gia dụng – điện tử – nội thất – bao bì – xe máy – nhựa kỹ thuật.

6. Khi nào nên đăng ký thiết kế mỹ thuật ứng dụng?

Nên chọn TKMTA khi bạn thiết kế:

  • Bao bì – nhãn mác

  • Bộ nhận diện thương hiệu

  • Poster, catalogue

  • Họa tiết thời trang

  • Mẫu trang trí nội thất, thủ công mỹ nghệ

✔ Phù hợp với doanh nghiệp thời trang, marketing, branding, studio thiết kế.

7. Đăng ký KDCN hay TKMTA – lựa chọn nào tốt hơn?

Cả hai đều quan trọng, tùy mục đích:

Mục tiêuNên chọn
Muốn chặn đối thủ sao chép sản phẩmKiểu dáng công nghiệp
Muốn bảo vệ mẫu thiết kế – nghệ thuậtThiết kế mỹ thuật ứng dụng
Muốn bảo vệ cả bao bì lẫn sản phẩmĐăng ký song song cả hai

 Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp đăng ký kép để bảo vệ tối đa.

8. Luật DFC hỗ trợ đăng ký KDCN và TKMTA

Chúng tôi nhận:

  • Tư vấn đánh giá khả năng đăng ký

  • Soạn hồ sơ, bản mô tả kiểu dáng công nghiệp

  • Chuẩn hóa tác phẩm TKMTA theo quy định

  • Đại diện nộp hồ sơ và theo dõi tiến trình

  • Xử lý xâm phạm và tranh chấp bản quyền – kiểu dáng

9. Liên hệ tư vấn

Website: www.luatsudfc.vn
Hotline/Zalo: 0913.348.538
Email: congtyluatdfc@gmail.com

Luật Sư: Lê Minh Công

Luật Sư: Lê Minh Công

Với bề dày kinh nghiệm hơn 20 năm trong ngành tư vấn pháp luật, Luật sư tranh tụng tại Tòa án, Ông Lê Minh Công đã dẫn dắt DFC trở thành một thương hiệu uy tín và chất lượng cho người dân và là một trong những công ty đi đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực tư vấn luật qua tổng đài.