I. Nguyên nhân xảy ra tranh chấp đối với phần đất do cha mẹ để lại

Tranh chấp phần đất do cha mẹ để lại là tranh chấp phổ biến ở Việt Nam và thường xuất phát từ các nguyên nhân như: 

• Cha mẹ mất không để lại di chúc; 
• Di chúc không hợp pháp;
• Đất của cha mẹ nhưng lại do một trong những người con đứng tên và các anh chị em còn lại không đồng ý;
• Đất của hộ gia đình nhưng một người tự ý bán, chuyển nhượng;
• Đất được cha mẹ hứa cho, cho bằng miệng; không có giấy tờ;
• Đất được cha mẹ cho có kèm điều kiện nhưng người được cho không thực hiện đúng điều kiện này;
• ......

II. Căn cứ pháp luật để giải quyết tranh chấp đất cha mẹ để lại

Bộ luật dân sự 2015

• Chương Thừa kế bao gồm các quy định về di sản, hàng thừa kế, phân chia di sản;....
• Chương Sở hữu

Luật đất đai 2013 và Luật đất đai 2024

• Xem xét tính hợp pháp của các tài liệu, giấy tờ là căn cứ xác định quyền sử dụng đất,...

Bộ luật Tố tụng dân sự 2015

• Xem xét thẩm quyền Tòa án
• Trình tự thụ lý - xét xử 

III. Luật sư xử lý thế nào khi các con tranh chấp đất cha mẹ để lại 

Bước 1: Xác định đất để lại là di sản hợp pháp

Luật sư kiểm tra:

• Đất có sổ đỏ hay không

• Đứng tên ai? Cha? Mẹ? Cả hai?

• Đất là tài sản riêng hay tài sản chung vợ chồng?

• Đất đã chuyển nhượng cho ai trước khi cha mẹ mất chưa?

???? Nếu đất là tài sản chung của cha mẹ → chia làm 2 kỷ phần.
???? Nếu chỉ đứng tên một người, phải xác minh nguồn gốc hình thành.

Bước 2: Kiểm tra di chúc (nếu có)

Luật sư xem xét:

• Di chúc có hợp pháp theo Điều 630 BLDS?

• Có bị giả mạo, bị ép buộc không?

• Có vi phạm quyền thừa kế bắt buộc? (Điều 644 BLDS)

• Có mâu thuẫn với pháp luật đất đai không?

???? Nếu di chúc hợp pháp → chia theo di chúc.
???? Nếu vô hiệu → chia theo pháp luật.

Bước 3: Xác định hàng thừa kế theo pháp luật

Nếu không có di chúc hoặc di chúc vô hiệu:

Hàng thừa kế thứ nhất gồm:

• Vợ/chồng của người chết

• Cha mẹ ruột

• Các con ruột, con nuôi

➡️ Tất cả đều được chia phần bằng nhau.

Bước 4: Luật sư hòa giải – thương lượng giữa các con

Đặc biệt quan trọng trong tranh chấp gia đình.

Luật sư DFC thường:

• Giải thích rõ quyền của từng người

• Phân tích rủi ro nếu kiện ra Tòa

• Đề xuất phương án chia đất/hỗ trợ tài chính

• Làm biên bản thỏa thuận phân chia di sản

???? Nếu đồng thuận → làm thủ tục sang tên ngay.

Bước 5: Khởi kiện tại Tòa án (nếu không hòa giải được)

Luật sư sẽ:

• Soạn đơn khởi kiện

• Xác định đúng thẩm quyền (TAND huyện nơi có đất)

• Nộp hồ sơ thừa kế

• Yêu cầu tòa phân chia di sản theo pháp luật

Tòa án sẽ:

• Xác định di sản

• Xác định hàng thừa kế

• Xác định phần của từng người

• Đo đạc, định giá tài sản

• Ra phán quyết chia đất hoặc chia bằng tiền

IV. Hồ sơ luật sư yêu cầu khi xử lý tranh chấp

• Sổ đỏ hoặc giấy tờ đất

• Giấy chứng tử của cha mẹ

• Sổ hộ khẩu – CMND của các con

• Giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất

• Di chúc (nếu có)

• Tài liệu thể hiện quá trình sử dụng đất

• Ảnh hiện trạng tranh chấp

• Biên bản họp gia đình (nếu có)

V. Các lỗi khiến tranh chấp kéo dài (cảnh báo)

• Một người tự ý chiếm đất và không cho các con khác hưởng

• Tặng cho miệng, không lập văn bản

• Không lưu lại giấy tờ cũ

• Xây nhà trên đất di sản rồi yêu cầu “phần nhiều hơn”

• Ép nhau ký giấy tờ trái pháp luật

• Bán đất khi chưa chia thừa kế

VI. Kết luận

Khi cha mẹ mất để lại đất mà các con tranh chấp, luật sư đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc:

• Xác định đúng di sản

• Phân tích quyền của từng người

• Hòa giải để giữ hòa khí gia đình

• Khởi kiện khi cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp

Việc xử lý đúng luật ngay từ đầu giúp tránh kéo dài tranh chấp trong nhiều năm, gây thiệt hại tài sản và tình cảm gia đình.

Liên hệ để được tư vấn miễn phí:

Luật sư DFC - Chuyên giải quyết đất đai thừa kế phức tạp 

Hotline: 0913348538

Website:www.luatsudfc.vn

Gmail:luatsudfc@gmail.com

Trụ sở chính: LK 1-7 Khu dân cư Ngô Thì Nhậm, Phường Hà Đông, Thành phố Hà Nội.

Chi nhánh: 1073/63B đường Cách Mạng Tháng Tám, Phường Tân Sơn Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh