1. Vì sao cần chứng minh quyền tác giả khi bị sao chép?

Trong thời đại số, việc bài viết – logo – video – hình ảnh – thiết kế bị sao chép, đạo nhái diễn ra rất phổ biến. Tuy nhiên, để bảo vệ quyền lợi trước pháp luật hoặc yêu cầu bồi thường, chủ sở hữu bắt buộc phải chứng minh tác phẩm thuộc quyền tác giả của mình.

Nếu không chứng minh được, bạn sẽ gặp khó khăn khi:

• Yêu cầu bên vi phạm gỡ bỏ hoặc xin lỗi

• Nộp đơn yêu cầu xử lý hành chính

• Khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại

• Gửi yêu cầu gỡ nội dung trên Facebook, TikTok, YouTube

Do đó, hiểu đúng cách xác lập chứng cứ quyền tác giả là yếu tố then chốt.

2. Tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả như thế nào?

Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi 2022, tác phẩm được bảo hộ ngay khi được sáng tạo và thể hiện dưới dạng vật chất nhất định.
Không bắt buộc phải đăng ký, nhưng càng nhiều chứng cứ càng dễ bảo vệ.

Các loại tác phẩm thường bị sao chép:

• Logo, thiết kế đồ họa

• Ảnh, video, bài viết, tài liệu, slide

• Thiết kế bao bì, poster, catalogue

• Phần mềm, mã nguồn, giao diện web

3. Bảy cách chứng minh tác phẩm là của mình khi bị sao chép

1. Chứng minh bằng bản gốc, file gốc

Đây là chứng cứ mạnh nhất.

Bao gồm:

• File thiết kế gốc: AI, PSD, CDR, FIGMA

• File gốc ảnh, video: RAW, MP4 chưa chỉnh sửa

• File Word/PDF có thời gian tạo

• Bản thảo, bản nháp, storyboard

Dấu hiệu quan trọng: metadata – thời gian tạo file – lịch sử chỉnh sửa.

2. Chứng minh bằng lịch sử sáng tạo (process evidence)

Gồm:

• Các phiên bản thiết kế khác nhau

• Các phác thảo ban đầu

• Tin nhắn trao đổi với designer hoặc đội marketing

• Email gửi file qua lại

• Lịch sử lưu file trên Google Drive, Dropbox

➡ Đây là dấu hiệu khẳng định bạn là người sáng tạo đầu tiên.

3. Chứng minh bằng tài liệu đăng tải công khai ban đầu

Bạn có thể chứng minh bằng:

• Lần đăng đầu tiên trên website

• Bải đăng đầu tiên trên Facebook, TikTok, YouTube

• Ngày đăng trong sitemap website

• Screenshot lịch sử đăng tải

➡ Quan trọng: Thời điểm công khai trước bên vi phạm.

4. Đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền

Đây là cách hiệu quả nhất.

Bạn có thể đăng ký cho:

• Logo

• Bài viết, sách, tài liệu, slide

• Video, phim

• Ảnh nghệ thuật

• Thiết kế mỹ thuật ứng dụng

Khi xảy ra tranh chấp, Giấy chứng nhận quyền tác giả là chứng cứ có giá trị pháp lý cao nhất.

5. Chứng minh bằng hợp đồng thuê thiết kế, hóa đơn thanh toán

Trường hợp bạn thuê đơn vị bên ngoài:

• Hợp đồng thiết kế

• Hóa đơn – chứng từ chuyển khoản

• Điều khoản chuyển giao quyền tác giả

➡ Đây là căn cứ cho thấy bạn là chủ sở hữu hợp pháp.

6. Chứng minh bằng dữ liệu kỹ thuật (EXIF, metadata)

Đặc biệt hiệu quả với ảnh – video – file thiết kế:

• Dữ liệu EXIF của ảnh

• Metadata của video

• Lịch sử tạo – chỉnh sửa của file

• Tên tác giả trong thông tin file

Các dữ liệu này không thể làm giả dễ dàng, là chứng cứ mạnh khi tranh chấp.

7. Chứng minh bằng nhân chứng và lưu trữ quá trình sáng tạo

Trong một số trường hợp:

• Nhân viên tham gia thiết kế

• Đối tác đồng sáng tạo

• Người chứng kiến việc tạo tác phẩm

➡ Các lời xác nhận bằng email hoặc văn bản đều có giá trị pháp lý.

4. Khi bị sao chép hoặc đạo nhái – nên làm gì?

✔ Bước 1: Thu thập toàn bộ chứng cứ về tác phẩm gốc

File gốc, ngày đăng, tin nhắn, mail, hợp đồng…

✔ Bước 2: Thu thập chứng cứ về hành vi sao chép

Ảnh chụp màn hình, link, video, bản so sánh hai tác phẩm.

✔ Bước 3: Soạn thư cảnh báo – yêu cầu gỡ bỏ

Luật DFC hỗ trợ soạn Thư cảnh báo pháp lý – Legal Notice.

✔ Bước 4: Yêu cầu xử lý trên các nền tảng

Facebook, YouTube, TikTok, Google.

✔ Bước 5: Nộp đơn xử phạt hoặc khởi kiện

Yêu cầu bồi thường thiệt hại theo luật.

5. DFC hỗ trợ xử lý tranh chấp bản quyền – tác giả

Luật DFC hỗ trợ:

• Thu thập chứng cứ và giám định

• Đăng ký quyền tác giả – nhãn hiệu

• Gửi thư cảnh báo

• Làm việc với cơ quan nhà nước

• Khởi kiện đòi bồi thường

6. Liên hệ tư vấn

Website: www.luatsudfc.vn
Hotline/Zalo: 0913.348.538
Email: congtyluatdfc@gmail.com

Luật DFC – Protect Your Life Value
Chuyên xử lý tranh chấp sở hữu trí tuệ – bản quyền – thương hiệu