Trong cuộc sống thực tiễn các hành vi trái pháp luật của các chủ thể gây ra những thiệt hại về tài sản, tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm và uy tín cho chủ thể khác thì phải bồi thường; tuy nhiên để có căn cứ yêu cầu các chủ thể bồi thường thì phải hội tủ các yếu tố sau:
- Có thiệt hại gây ra:
Theo quy định thì thiệt hại về vật chất và thiệt hại do tổ thất về tinh thần bao gồm các khỏan sau:
+ Những chi phí phải bỏ ra để ngăn chặn, hạn chế hoặc khắc phục thiệt hại (gồm tiền thuốc, tiền điều trị, bồi dưỡng, tiền mai táng phí, tiền sửa chữa tài sản..
+ Những tồn thất về tài sản (bị mất, bị hư hỏng…)
+ Những thu nhập không thu được hoặc bị giảm sút ( của người bị thiệt hại hoặc người chăm sóc bị thiệt hại, nếu có)
+ Khỏan bù đắp tổn thất về tinh thần
- Phải có hành vi trái pháp luật:
Hành vi trái pháp luật là những xử sự cụ thể của con người được thể hiện thông qua hành động hoặc không hành động trái với quy định của pháp luật
- Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi có lỗi và thiệt hại xảy ra
Hành vi này được hiểu là những xử sự cụ thể của con người được thể hiện thông qua hành động hoặc không hành động trái với các quy định của pháp luật là nguyên nhân gây ra thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng sẽ không phát sinh nếu thiệt hại xảy ra không phải là kết quả tất yếu của hành vi trái pháp luật từ phía người gây thiệt hại
- Có lỗi của bên vi phạm:
Hành vi gây thiệt hại bị coi là có lỗi nếu hành vi đó là kết quả của sự tự lựa chọn và quyết định của chủ thể trong khi chủ thể có đủ điều kiện để tự lựa chọn và quyết định một xử sự phù hợp với lợi ích xã hội, nhà nước và các chủ thể khác, có hai hình thức lỗi:
+ Lỗi cố ý gây thiệt hại được hiểu là một người nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây thiệt hại cho người khác mà vẫn thực hiện và mong muốn hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho thiệt hại xảy ra.
+ Lỗi vô ý gây thiệt hại được hiểu là một người không thấy trước hành vi của mình có khả năng gây thiệt hại, mặc dù phải biết hoặc có thể biết trước thiệt hại sẽ xả ra hoặc thấy trước hàn vi của mình khả năng gây thiệt hại, nhưng cho rằng thiệt hại sẽ không xảy ra hoặc so thể ngăn chặn được.
