Hiện nay pháp luật hiện hành quy định như thế nào về hợp đồng học việc? Và khi người lao động kí kếthợp đồng học việc có phải đóng BHXH không? Bài viết dưới đây của Luật sư DFC sẽ giúp bạn đọc giải đáp tất cả những vướng mắc liên quan đến vấn đề này, hi vọng bài viết sẽ là một nguồn thông tin giúp ích cho bạn đọc.
Xem thêm: BHXHVN - Hợp đồng thử việc có phải đóng BHXH không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 61, Điều 62 Bộ luật Lao động 2012 quy định, việc học nghề, tập nghề để làm việc cho người sử dụng lao động, hợp đồng đào tạo nghề giữa người sử dụng lao động, người lao động và chi phí đào tạo nghề được thực hiện như sau:
- Khi tuyển người vào học nghề, tập nghề để làm việc cho mình, thì người sử dụng lao động không phải đăng ký hoạt động dạy nghề và không được thu học phí.
- Trường hợp những người học nghề hoặc tập nghề thì phải đủ 14 tuổi và họ phải có đủ sức khoẻ phù hợp với yêu cầu của nghề, ngoài ra trừ một số nghề do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.
- Trong thời điểm hiện tại việc đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, đào tạo lại ở trong nước hoặc ở nước ngoài được lấy từ kinh phí của người sử dụng lao động, tính cả các khoản kinh phí do đối tác tài trợ, bên cạnh đó hai bên đều phải ký kết hợp đồng đào tạo nghề.
- Hợp đồng đào tạo nghề giữa người sử dụng lao động và người được đào tạo nghề phải được lập thành 2 bản, mỗi bên giữ 1 bản.
- Người sử dụng lao động trả lương theo mức do hai bên thoả thuận với khoảng thời gian học nghề, tập nghề, nếu người học nghề, tập nghề trực tiếp hoặc tham gia lao động làm ra sản phẩm hợp quy cách.
- Trong trường hợp nếu hết thời hạn học nghề, tập nghề, các bên phải ký kết hợp đồng lao động khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về lao động.
Theo đó, nội dung của hợp đồng học việc, đào tạo nghề bao gồm:
- Quy định về nghề đào tạo.
- Quy định về địa điểm đào tạo, thời hạn đào tạo.
- Quy định về chi phí đào tạo.
- Quy định về thời hạn người lao động cam kết phải làm việc cho người sử dụng lao động sau khi được đào tạo.
- Quy định về trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo.
- Quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động.
Việc cung cấp chi phí đào tạo bao gồm các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho giáo viên, học liệu, trường, lớp, máy móc, thiết bị, tài liệu thực hành và các khoản chi hỗ trợ khác cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người học trong thời gian học.
Trường hợp người lao động được cử đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo bao gồm cả chi phí đi lại, sinh hoạt khi ở nước ngoài.
Căn cứ theo quy định tại Điều 4 quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 của Tổng Giám đốc bảo hiểm xã hội Việt Nam (có hiệu lực từ ngày 1/7/2017) thì, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm các đối tượng sau:
- Người lao động làm việc không xác định thời hạn hoặc làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng trở xuống. 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa đơn vị và người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật.
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng được thực hiện kể từ ngày 01/01/2018.
Như vậy, từ quy định của pháp luật nêu trên không có quy định về thu bảo hiểm xã hội bắt buộc với người học nghề, học việc theo hợp đồng đào tạo nghề (hợp đồng học việc, học nghề, tập nghề).
Nhìn chung, có thể thấy do nhu cầu lao động nên người sử dụng lao động được phép tuyển dụng những người chưa có kinh nghiệm vào học nghề, tập nghề để làm việc cho mình. Nội dung chủ yếu của hợp đồng đào tạo nghề bao gồm thời hạn đào tạo hay thoả thuận về mức lương nếu người học nghề, tập nghề trực tiếp hoặc tham gia lao động làm ra sản phẩm hợp quy cách, về thời hạn người lao động cam kết phải làm việc cho người sử dụng lao động sau khi được đào tạo.
Hiện nay Luật bảo hiểm xã hội không có quy định về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người học nghề theo hợp đồng đào tạo nghề. Tuy nhiên, đối với người học nghề theo hợp đồng đào tạo nghề đơn vị sử dụng lao động có thể hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế tự nguyện.
Trong khoảng thời gian học nghề, khi người lao động ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên với người sử dụng lao động, thì người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, đơn vị sử dụng lao động và người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật.
Hiện nay, pháp luật nghiêm cấm hành vi lừa dối, tráo đổi người phải giao kết hợp đồng lao động sang hợp đồng học nghề (học nghề, tập nghề) nhằm mục đích bóc lột, không trả lương, trả lương thấp, trốn tránh trách nhiệm tham gia, đóng BHXH bắt buộc cho người lao động.
Như vậy, từ các quy định của pháp luật chúng ta có thể thấy rằng hợp đồng học việc của người lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội. Để nắm rõ hơn về vấn đề này mời bạn đọc liên hệ qua hotline Tư vấn bảo hiểm xã hội miễn phí 1900.6512 để được tư vấn tốt nhất.
Xin chân thành cảm ơn!
LS. Lê Minh Công